Azərbaycanın hər bir bölgəsi, güşəsi gözəldi. Bu bölgələrdən biri də Qubadı. İndiyə kimi müxtəlif rayonlarda, şəhərlərdə olmuşam amma ilk dəfə idi ki Qubaya səfərə gedirdim. Özüdə 30 nəfərdən çox “iRƏLi” heyəti, daha dəqiq desək “WEBLOG 1, 2, 3” təliminin iştirakçıları və tanınmış təlimçilərlə. Avqustun 14-ü səhər saatlarında yola düşdük. Səfərimizin məqsədi açıq hava altında seminar keçmək və dincəlmək idi.
İlk olaraq Rauf Mərdiyev bizləri salamlayıb yaxşı səfər arzuladı. Beləliklə yola davam elədik. Texminən 2-3 saatlıq yolu nəzərə alıb “Beş Barmaq” adlı ərazidə dayanıb bəzi lazımi tədbirləri gördük. Sonra isə avtobusda qəlyanaltı etdik, bunun isə başqa ləzzəti vardı) Qubaya çatarkən isə yol üstü fürsətdən istifadə edib “Quba Qadın və Ailə Sahibkərlığına Kömək Mərkəzi”-nə baş çəkdik. Orda qədim Azərbaycan və Təbriz xalçalarını gördük, onlar haqda bəzi məlumatlar aldıq. “Nəbati”, “Hacıqaib”, “Heyrati”, “Pirəpədil”, “Cici”, “Ləçəkturun”, “Butalızeyvə” adlı xalçalar mərkəzə daha da gözəllik verirdi. Qiymətlərinə gəldikdə isə 300azn, 5min, hətda 150min azn arasında dəyişirdi. Gedərkən xatirə şəkli çəkməyi də unutmadıq.
Daha sonra isə “Kütləvi Məzarlığa” da getdik. Çoxlu insan skeletlərini görmək və onların azerbaycanlı olduğunu bilmək insanın tüklərini biz-biz edirdi. Çox təsirli anlar idi! İndi sizə bu məzarlıq haqda kiçik məlumat verim. 1918-ci ildə ermənilərin cəza dəstələri gələrək 35mindən çox insanı amansızcasına, vəhşicəsinə, qətlə yetirib. Onlardan 1800-ü uşaq, 2000-i qadın olub. Sözü gedən məzarlıqda isə hələ tapılmış olan nə az nə çox 400-dən çox insanın sümükləri var. Aldığım məlumata görə insanları küt və kəsici alətlərlə, mismarla və digər soyuq alətlərlə qətlə yetiriblər. Ərazi düz 514 kvm sahəni əhatə edir. Bunun isə cəmi 494 kvm sahəsində qazıntı işləri aparılıb. 2007 ilin aprel ayında aparılan axtarış zamanı tapılmasına baxmayaraq hələ də ortada qalan 20 kvm ərazidə hələ də qazıntı işləri aparılmayıb. Bu haqda maraqlanıb, səbəbini soruşdum. 
Aydın oldu ki, bu ərazini beynəlxalq araşdırmayla məşqul olan xarici təşkilatlara saxlayıblar. Bələdçiyə verdiyim sualın (niyə hələ də gəlib araşdırmayıblar?) əvəzində aldığım cavab belə oldu: “Gəliblər, amma qazıntı məqsədi ilə gəlməyiblər. Bunu gərək dövlət təşkil eləsin!” Nəysə dövlətin işinə qarışmaq fikrinə deyiləm amma istərdim ki, məzarlıq dağılıb məhv olmamış, gec olmadan bu işlə ciddi məşqul olsunlar. Sonra vəhşi ermənilər yenə öz yalanları ilə bizi qabaqlamasınlar!
Həə. Daha sonra isə səfərimizin son məkanı bəlli oldu. Qubanın Qəçrəş kəndi yaxılığında yerləşən “Kamran İstirahət Mərkəzi”. Orda bir az yorğunluğumuzu alıb seminaralara başladıq. İlk olaraq Roman Süleymanov çıxış edərək informasiya müharibəsi haqda açıqlama verdi. Daha sonra isə ardıcıl olaraq Hatəm Şükür, Kamran Səmədli, Sahil Balazadə, Rauf Mərdiyev və sonda Əli Hacızadə öz seminarları ilə bizləri yetərincə maarifləndirdi. Biz öyrənməklə məşqul olarkən, Xəqani Fərəcov və Tələt Hüseynov isə kabab bişirirdilər. Yeriniz məlum))) Seminarlardan sonra uzun stol açıldı və bütün heyət əyləşib dadlı yemeklərdən doyunca yedi, özüdəki bəhh-bəhhlə. Necə deyərlər: ”Əllərinizə sağlıq”. Daha sonra isə çay kənarına düşdük. Orda da maraqlı anlar yaşadıq, xatirə şəkilləri çəkdirdik. Saat 7 radələrində isə Bakıya yollandıq və sağ-salamat evlərimizə çatdıq.
Səfərimiz sona çatdı amma yaddaşımızda çox böyük bir iz buraxdı. Çox öyrəndim, dünya görüşümü artırdım, həm də ki dincəldim. Buna görə isə təbii ki, başda Rauf Mərdiyev olmaqla bu layihəni təşkil edib, bütün əziyyət çəkənlərə öz dərin təşəkkürümü bildirirəm. Bu arada Fuad Əsgərov çəkdiyin möhtəşəm şəkillərə görə də çox sağ ol) İnşallah növbəti postlarda görüşənədək…
Hörmətlə:
Mikayıllı Ağalar
Mikayıllı Ağalar 